St. Pier kilisesinin bulunduğu tepenin biraz daha yukarısına, on dakika süren bir patika yoldan çıkınca, Antakya’ya tepeden bakan bir kadın başı ile karşılaştık. Bu kadar görkemli bir büst daha evvel hiç görmemiştim. Büst, başında örtü bulunan, henüz tamamlanmamış bir kadın portresini andırıyordu. Neden buraya yapıldığını merak ederken yanımıza Antakyalı rehberimiz İzzet geldi.
İzzet, 12 yaşında, orta ikiye giden, girişimci ve bilgili bir genç. Çoğumuzun hatta çoğu Antakyalı’nın dahi bilmediği “Cehennem Kayıkçısı” Kharon’un (*) hikayesini tarihlerini vererek anlatmaya başladı.
“Bir zamanlar Antakya’da veba salgını varmış. Diyelim bir milyon Antakyalı yaşıyorsa, iki yüz elli bin Antakyalı bu hastalıktan ölmüş. Milattan önce 175-164 yılları arasında, dönemin kralı Antiochus IV. Epiphanes, oradan geçen kervandaki kahine danışmış, “ne yapacağız?” diye. “Benim ve Cehennem Kayıkçısı Kharon’un heykelini yaparsanız hastalık biter” demiş kahin. Heykeller yapılırken gerçekten veba salgını bitmiş, işte bu yüzden bu büst yarım kalmış” diye yutkundu İzzet.
Kharon neyin nesidir, biliyor musun dedik. “ölen kişilerin gözüne veya ağzına Roma parası konulduğunda onları cehennemden cennete götüren kişidir” diye yanıt verdi. Kadim dostum ise İzzet’e Kharon’un geçmişte rüşveti başlatan kişi olduğunu söyledi, İzzet’te bu tespiti gülümseyerek onayladı. Haksız değildi, hepimiz onayladık.
Adının anlamını sordum İzzet’e “bilmiyorum” dedi. Aslında adı gibi yaşayan bir çocuktu. Güçlüydü. Gücü bilgiden geliyordu. Saygılıydı, bildiğini ikram ediyordu. Kharon’u bilerek kendi memleketinin değerinin farkındaydı. İşte tüm bunların toplamı “İzzet”ti(**).
Ümit ederim İzzet adının anlamını öğrenmiştir ve umut ederim hayali gerçekleşmiştir.
Bayankuşbakışı tespitler:
(*)Kharon: Kharon ölü ruhlarına Acheron ırmağını geçirtmek için para alır o nedenle ölülerin ağzına bir metelik konurdu. Para almazsa Kharon ruhları kovar, taş çatlasa yumuşamazdı. Hele toprağa gömülmeyen ruhların Hades bataklığını geçmeleri olanaksızdı. Kharon Etrüsk mezarlarında sık rastlanan bir simgeydi. Ölmekte olan insanı yer altı ülkesine almakla tam anlamıyla öldüren bir cin olarak gösterilir. Hermes‘in kılavuzluğunda yer altına inen birçok ölü Kharonla ve kendi kendisiyle konuşur, ölümden sonra her türlü varlığın boş olduğu sonucuna varır.
İzzet
(**)İzzet
1. Değer, kıymet.
2. Yücelik, ululuk.
3. Güç, kuvvet.
4. Saygı, ikram.
